تخمین تابع تقاضای دارو برای بیماری‌های خاص در ایران از طریق بودجه خانوار؛ سال1392

مقدمه: با توجه به اهمیت و نقش روزافزون داروها در مراقبت و درمان بیماری­ها و همچنین جایگزینی آن­ها به جای رویه­های هزینه­بر و گاهی اوقات نا­ایمن، بررسی اقتصادی و عوامل مؤثر بر تقاضای آن­ها جهت سیاست­گذاری­های آتی ضـروری به نظر می­رسد. هدف از پژوهش حاضر نیز بررسی متغیرهای مؤثر بر تقاضای داروهای خاص می­باشد. روش‌ها: در این پژوهش توصیفی- تحلیلی، اطلاعات حاصل از تکمیل پرسشنامه توسط 280 بیمار مبتلا به ام اس، هموفیلی، تالاسمی و بیماری مزمن کلیوی، جمع­آوری گردید­؛ سپس داده­ها وارد نرم افزار  Stata نسخه 12 شده و بعد از تخمین مدل، با استفاده از مدل پروبیت، اثرات نهایی آن­ها مورد بررسی قرار گرفت­. نتا‌یج: متغـیرهای نیاز بیـمار (858/0­ME=)، وخـامت حال بیمار (001/0­ME=-)، مـحل سـکـونت (002/0­ME=-)، جنـسیت (048/0­ME=-)، درآمـد (001/0­ME=-)، تحصـیلات (002/0­ME=-) و شـغل (001/0­ME=-) از متغیرهای معنادار و تأثیرگذار بر تقاضای داروهای خاص بوده و پوشش بیمه­ای با 631 ­/0­­P=، از متغیرهای مهمی بود که ارتباط معناداری با تقاضا نشان نداد. بحث و نتیجه‌گیری: توجه سیاست­گذاران بر متغیرهای مؤثر بر تقاضای داروهای خاص می­تواند پیش­بینی نیاز به داروهای خاص را با توجه به مشخصات بیماران تسهیل نماید. همچنین می­توان با تغییر برخی مشخصات بیماران مانند آموزش آنان، تابع تقاضا را تغییر داد. واژگان کلیدی: تقاضا، داروهای خاص، مدل پروبیت، اثر نهایی